İpotek nedir, nasıl konulur?

İpotek nedir, nasıl konulur?

Banka kredisiyle konut alımında sıkça karşımıza çıkan ipotek, en kısa ifadesiyle borca karşılık rehin verme olarak tanımlanabilir. Bir başka deyişle, alacağa karşı güvence sağlayan mal ya da ürün anlamına gelen bir iktisat terimidir. Genellikle bankalar tarafından verilen kredi ödemeleri için kredi çeken bireyin olası borç ödememe durumuna karşılık olarak mal, para ya da ürünü rehin bırakması istenir. Bu sayede banka alacaklarına karşı güvence sağlamış olur. Faiz karşılığında yasal olarak borç verme hakkına sahip olan bankalar ya da her hangi bir alışveriş ilişkisi nedeni ile alacaklı olan kişiler, bu alacaklarını garanti altına almak için bazı yöntemlere başvurmaktadır. Başvurulan bu yöntemler arasında ipotek kurma yöntemi de bulunmaktadır. Borcu ödemekle yükümlü olan kişinin bu sorumluluğunu yerine getirmemesi durumunda, alacaklı olan kişi taşınmazı satılığa çıkararak kendi borcunu tahsil etme hakkına sahiptir. Bankalara, şahıslara ya da farklı tüzel kişilere karşı borçlanırken, genellikle borç tutarının yüksek olduğu durumlarda ipotek talep edilmektedir. Taahhüt edilen ödemenin garanti edilebilmesi açısından ipotek son derece önemli bir araçtır İpotek kurma işlemi yalnızca taşınmazlar üzerinde gerçekleştirilebilmektedir. Ayrıca bu işlem yalnızca tapu müdürlüklerinde yapılabilmektedir. Tapuda üzerine ipotek şerhi konulmayan taşınmazlar, yasal olarak ipotek edilmiş sayılmazlar. Bu işlem noter huzurunda yapılmış olsa dahi, tapu müdürlüğünde gerçekleştirilmediği sürece yasal herhangi bir geçerliliğe sahip değildir. İpotek kurma işleminin yapılabilmesi için her iki tarafa ait kimlik belgeleri ve ipotek edilecek taşınmaza ait tapu belgesi gereklidir. Eğer taraflardan biri tüzel kişi ise ticaret sicil belgesi örneği, imza sirküleri, güncel faaliyet belgesi, yetki belgesi ve vergi levhası fotokopisi ve kaşe örneği de ipotek işlemi esnasında ibraz edilmelidir. Bunun yanında belediyeden alınacak emlak değer beyanı da yapılacak ipoteğin borca karşılık gelip gelmediğini belirtmek açısından önemlidir. Eğer ipotek kurma işlemi bizzat değil de yasal temsilciler aracılığı ile yapılacaksa, bu durumda vekâlet belgesinin de sunulması gerekmektedir. Sunulan evraklar Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından değerlendirildikten sonra, uygun görülmesi halinde taşınmaza ait tapuya ipotek şerhi düşülür. Bu şerhin düşülmesinden sonra, alacaklı olan kişiye, alacağını tahsil edememesi durumunda taşınmaz üzerinde satma hakkı tanınmaktadır. İpotek kurma işlemine en çok başvuran taraf bankalardır. Özellikle konut kredisi kullandırılırken, satın alınacak eve ipotek kurularak kredinin ödenmesinin güvence altına alınması sağlanmaktadır. Krediyi kullanan kişinin borcunu ödememesi durumunda banka, konutu satarak kendi alacağını tahsil etmektedir. Konut kredilerinin yanı sıra, miktarı yüksek olan nakdi krediler için de ipotek talep edilebilmektedir. Küçük tutarlı kredilerde ipotek talep edilmesi pek söz konusu değildir. Bankaların yanı sıra kişiler ya da şirketler birbirlerine karşı borçlanırken de bu yönteme başvurma hakkına sahiptir. Alacağını güvence altına almak isteyen kişiler, borç verirken herhangi bir taşınmazın ipotek edilmesini talep edebilir. Borcun zamanında ödenmemesi durumunda, taşınmaz satılarak borç tutarı tahsil edilmektedir. Ayrıca ödemenin gecikme süresi göz önünde bulundurularak gecikme faizi de uygulanmaktadır. İpotek ile ilgili tüm kurallar Türk Medeni Kanunu’nda belirlenmiş ve çerçeveye alınmıştır. Borcun ödenmesi durumunda ipotek kaldırılmaktadır. Ancak taşınmazların tapuları üzerinde bulunan ipotekler kendiliğinden kalkmamakta olup, tapu sahibinin yerine getirmesi gereken bazı hususlar vardır. Bu yüzden tapu sahibi tarafından ipotek nasıl kaldırılır konusunun iyi bir şekilde bilinmesi, sonradan herhangi bir sorun ile karşılaşmamak adına önem arz etmektedir. İpotek nasıl kaldırılır konusunu bir başka yazıda detaylıca ele alacağız.